พระวินัยปิฎก ภิกขุนีวิภังค์ [4. ปาจิตติยกัณฑ์] 7. คัพภินีวรรค สิกขาบทที่ 6 นิทานวัตถุ
วิธีขอสิกขาสมมติและกรรมวาจาให้สิกขาสมมติ
หญิงที่มีครอบครัวมีอายุครบ 12 ปีนั้นพึงเข้าไปหาสงฆ์ ห่มอุตตราสงค์เฉวียง
บ่าข้างหนึ่ง กราบเท้าภิกษุณีทั้งหลายแล้วนั่งกระโหย่ง ประนมมือ กล่าวอย่างนี้ว่า
แม่เจ้า ดิฉันชื่อนี้ เป็นหญิงที่มีครอบครัวมีอายุครบ 12 ปี ของแม่เจ้าชื่อนี้ ขอ
สิกขาสมมติในธรรม 6 ข้อ เป็นเวลา 2 ปี ต่อสงฆ์
พึงขอแม้ครั้งที่ 2 พึงขอแม้ครั้งที่ 3
ภิกษุณีผู้ฉลาดสามารถพึงประกาศให้สงฆ์ทราบด้วยญัตติทุติยกรรมวาจาว่า
[1096] แม่เจ้า ขอสงฆ์จงฟังข้าพเจ้า หญิงชื่อนี้เป็นหญิงที่มีครอบครัวมี
อายุครบ 12 ปี ของแม่เจ้าชื่อนี้ ขอสิกขาสมมติในธรรม 6 ข้อ เป็นเวลา 2 ปี
ต่อสงฆ์ ถ้าสงฆ์พร้อมกันแล้วพึงให้สิกขาสมมติในธรรม 6 ข้อ เป็นเวลา 2 ปี
แก่หญิงชื่อนี้เป็นหญิงที่มีครอบครัวมีอายุครบ 12 ปี นี่เป็นญัตติ
แม่เจ้า ขอสงฆ์จงฟังข้าพเจ้า หญิงชื่อนี้เป็นหญิงที่มีครอบครัวมีอายุครบ 12
ปี ของแม่เจ้าชื่อนี้ ขอสิกขาสมมติในธรรม 6 ข้อ เป็นเวลา 2 ปี ต่อสงฆ์
สงฆ์ให้สิกขาสมมติในธรรม 6 ข้อ เป็นเวลา 2 ปีแก่หญิงชื่อนี้เป็นหญิงที่มีครอบครัว
มีอายุครบ 12 ปี แม่เจ้ารูปใดเห็นด้วยกับการให้สิกขาสมมติในธรรม 6 ข้อเป็น
เวลา 2 ปีแก่หญิงชื่อนี้เป็นหญิงที่มีครอบครัว มีอายุครบ 12 ปี แม่เจ้ารูปนั้นพึง
นิ่ง แม่เจ้ารูปใดไม่เห็นด้วย แม่เจ้ารูปนั้นพึงทักท้วง
สิกขาสมมติในธรรม 6 ข้อ เป็นเวลา 2 ปี สงฆ์ให้แล้วแก่หญิงชื่อนี้เป็น
หญิงที่มีครอบครัวมีอายุครบ 12 ปี สงฆ์เห็นด้วย เพราะฉะนั้นจึงนิ่ง ข้าพเจ้า
ขอถือความนิ่งนั้นเป็นมติอย่างนี้
ภิกษุณีผู้ฉลาดสามารถพึงบอกหญิงที่มีครอบครัว มีอายุครบ 12 ปีนั้นว่า
เธอจงกล่าวอย่างนี้ว่า
1. ดิฉันขอสมาทานงดเว้นจากการฆ่าสัตว์ โดยไม่ล่วงละเมิดตลอด
2 ปี
ฯลฯ
6. ดิฉันขอสมาทานงดเว้นจากการบริโภคอาหารในเวลาวิกาล โดย
ไม่ล่วงละเมิดตลอด 2 ปี
พระวินัยปิฎก ภิกขุนีวิภังค์ [4. ปาจิตติยกัณฑ์] 7. คัพภินีวรรค สิกขาบทที่ 6 สิกขาบทวิภังค์
พระผู้มีพระภาคครั้นทรงตำหนิภิกษุณีเหล่านั้นโดยประการต่าง ๆ แล้วตรัส
โทษแห่งความเป็นผู้เลี้ยงยาก ฯลฯ แล้วจึงรับสั่งให้ภิกษุณีทั้งหลายยกสิกขาบทนี้
ขึ้นแสดงดังนี้
พระบัญญัติ
[1097] ก็ภิกษุณีใดบวชให้หญิงที่มีครอบครัวมีอายุครบ 12 ปียังไม่ได้
ศึกษาสิกขาในธรรม 6 ข้อตลอด 2 ปี ต้องอาบัติปาจิตตีย์
เรื่องภิกษุณีหลายรูป จบ
สิกขาบทวิภังค์
[1098] คำว่า ก็ ... ใด คือ ผู้ใด ผู้เช่นใด ฯลฯ นี้ที่พระผู้มีพระภาคตรัสว่า
ก็ ... ใด
คำว่า ภิกษุณี มีอธิบายว่า ชื่อว่าภิกษุณี เพราะเป็นผู้ขอ ฯลฯ นี้ที่พระผู้มี
พระภาคทรงประสงค์เอาว่า ภิกษุณี ในความหมายนี้
ที่ชื่อว่า มีอายุครบ 12 ปี คือ มีอายุถึง 12 ปี
ที่ชื่อว่า หญิงที่มีครอบครัว พระผู้มีพระภาคตรัสหมายถึงหญิงที่เคยอยู่ร่วม
กับชาย
คำว่า ตลอด 2 ปี คือ สิ้น 2 ปี
ที่ชื่อว่า ยังไม่ได้ศึกษาสิกขา คือ ภิกษุณีสงฆ์ยังไม่ได้ให้สิกขา หรือให้แล้ว
แต่เธอทำขาด
คำว่า บวชให้ คือ อุปสมบทให้
ภิกษุณีตั้งใจว่า จะบวชให้ แล้วแสวงหาคณะ อาจารย์ บาตรหรือจีวร
หรือสมมติสีมา ต้องอาบัติทุกกฏ จบญัตติ ต้องอาบัติทุกกฏ จบกรรมวาจา 2
ครั้ง ต้องอาบัติทุกกฏ 2 ตัว จบกรรมวาจาครั้งสุดท้าย ภิกษุณีผู้เป็นอุปัชฌาย์
ต้องอาบัติปาจิตตีย์ คณะและอาจารย์ ต้องอาบัติทุกกฏ
